Ultrazvuk trbuha/ abdomena je neinvazivna dijagnostička metoda koja se često koristi kod djece jer je jednostavna, neinvazivna i brza te sigurna u dječjoj dobi. Iskusni tim naših dječjih gastroenterologa i radiologa svakodnevno ultrazvučno pregledava veliki broj djece koja dolaze najčešće zbog bolova u trbuhu, žutice, povraćanja, poremećaja rasta i razvoja, nadutosti i povećanja trbuha, sumnje na kongenitalne anomalije ili infekcije abdominalnih organa, traume abdomena.

Ultrazvuk (UZV) mozga ili neurosonografija je neinvazivna i bezbolna dijagnostička metoda koja koristi ultrazvučne valove visokih frekvencija kako bi se prikazala unutrašnjost mozga. 

Ova metoda se koristi kod novorođenčadi i dojenčadi jer njihova fontanela (mekani dio glave) omogućava da ultrazvučni valovi prodru u mozak. Nakon što se velika fontanela zatvori, što se dešava najčešće između 4 i 24 mjeseca života, pretragu više nije moguće pouzdano izvesti. Ultrazvuk se radi tako da se dijete postavlja u leđni položaj, nad otvor fontanele se stavlja ultrazvučni gel te se prisloni sonda ultrazvučnog aparata koja se pomiče u raznim smjerovima kako bi se prikazali željeni dijelovi mozga. 

Najčešće se ultrazvuk mozga radi kod djece ss perinatalnim faktorima rizika, hidrocefalusom, konvulzijama, makrokranijom ili mikrokranijom, anomalijama mozga ili leđne moždine, te kod djece s raznim odstupanjima u neurorazvoju.

Kontrastna mikcijska urosonografija (kMUS) ili ultrazvučna cistografija ili engl. ceVUS (contrast enhanced voiding urosonography) najnovija je metoda za dijagnostiku anomalija mokraćnog sustava u djece, najčešće vezikoureteralnog refluksa (VUR).

Zadnjih godina došlo je do revolucionarnog napretka ultrazvučne dijagnostike VUR-a zahvaljujući razvoju kontrast-osjetljive ultrazvučne tehnologije te ultrazvučnog kontrastnog sredstva druge generacije.

Metoda se radi tako da se nakon pranja spolovila i stavljanja lokalnog anestetika u mokraćni mjehur uvodi mali kateter, a kroz njega fiziološka otopina i ultrazvučni kontrast. Potom se ultrazvučnom sondom kontinuirano prati tijek bojom kodiranog kontrasta u mokraćnom mjehuru, mokraćovodima i kanalnom sustavu bubrega.

Određivanje stupnja vezikoureteralnog refluksa tijekom VUS i ceVUS procedure podudarna je sa stupnjevanjem tijekom mikcijske cistouretrografije i dijeli se u pet stupnjeva, a temelji se na pojavi bojom kodiranog ultrazvučnog kontrastnog sredstva u ureterima i kanalnom sustavu bubrega te stupnju njihova proširenja.

Glavne indikacije za ovu metodu su:

(1) uroinfekcije ili upale mokraćnog sustava u djece
(2) prenatalno dijagnosticirana hidronefroza
(3) kontrolna cistografija kod djece s refluksom
(4) probir kod djece s obiteljskim rizikom za VUR

Zbog svoje neinvazivnosti, odnosno nekorištenja štetnog ionizirajućeg zračenja, ultrazvučna kontrastna cistografija s kontrastima druge generacije uz kontrast-osjetljivi (ceVUS) kod većine djece danas može nadomjestiti invazivnije metode koje koriste štetno ionizirajuće zračenje, a uz vrlo visoku dijagnostičku pouzdanost.

Naša ustanova prva je u Hrvatskoj i regiji uvela ovu metodu kao standard nefrološke dijagnostike zalažući se za “image gently” princip odnosno nekorištenje ionizirajućeg zračenja u dječjoj dobi.

Ultrazvuk kralježnice je neinvazivna i bezbolna dijagnostička metoda koja se najčešće koristi kod novorođenčadi i dojenčadi do oko 6 mjeseca života. Ovo je zbog nedovoljne mineralizacije kostiju što omogućava prodor ultrazvučnih valova do unutarnjih tkiva. 

Metoda se izvodi tako da se dijete postavlja u ležeći položaj, na kožu donjega dijela leđa nanosi se gel koji osigurava dobru provodljivost ultrazvučnih valova. te se sondom prelazi preko područja interesa. 

Glavne indikacije za ultrazvuk kralježnice su sumnja na spinu bifidu, dermalni sinus, nakupina dlaka, lipomi, hemangiomi, asimetrija glutealnih brazdi, sumnja na tethered cord, infekcije ili upalni procesi mozga i kralježnice, praćenje ranije poznatih anomalija mozga ili kralježnične moždine.

Poliklinika za dječje bolesti Helena vodeći je regionalni centar za ultrazvučnu kontrastnu dijagnostiku i ultrazvučnu kontrastnu cistografiju (ceVUS). 

Zahvaljujući Projektu Europske unije nabavljena je najsuvremenija UZV oprema za kontrastne ultrazvučne pretrage koje smo u Hrvatskoj prvi počeli provoditi već 2006. godine. Aktivno se zalažemo za “Image gently” pristup, odnosno ne korištenje zračenja u dječjoj dobi. Osim najsuvremenije tehnologije velika prednost našeg Centra je iskusan multidisciplinaran tim koji se bavi ultrazvučnom dijagnostikom u svim granama pedijatrijske medicine. 

Tako se u poliklinici mogu brzo i pouzdano učiniti UZV abdominalnih organa, UZV bubrega i mokraćnog mjehura, UZV srca, UZV mozga, UZV kukova, UZV površnih organa (štitnjača, dojke, limfnih čvorova, muskuloskeletni), UZV lumbosakralne kralježnice, color doppler svih krvnih žila, TCCD – transkranijalni ultrazvuk krvnih žila mozga kao i fetalni ultrazvuk srca i mokraćnog sustava.